Moczenie nocne u dzieci- przyczyny

Dr n. med. Michał Maternik

Prawidłowe trzymanie i oddawanie moczu to zdolności, które rozwijają się z wiekiem w trakcie życia dziecka i są możliwe dzięki dojrzewaniu układu nerwowego. Niestety zdarza się, że dochodzi do mimowolnego, niezależnego od świadomej kontroli dziecka moczenia nocnego pościeli i piżamy. Powodów może być kilka: choroby, zaburzenia hormonalne lub emocje.

Czy to już problem?

 

Dziecko do końca 5 roku życia powinno osiągnąć umiejętność oddawania moczu do toalety i nie moczyć się w nocy. Niektóre dzieci po tym okresie nadal mają problem z trzymaniem moczu, szczególnie w nocy. Dodatkowymi problemami, które mogą czasami wystąpić wspólnie z moczeniem podczas nocy są: bolesne oddawanie moczu, zwiększone pragnienie, krew w moczu, twarde stolce lub chrapanie.

Najczęstsze przyczyny moczenia nocnego

 

To nie takie proste, aby od razu wskazać powód nocnego moczenia, ale ważną rolę mogą odgrywać poniższe czynniki:

  • Mały pęcherz, który może nie być wystarczająco rozwinięty,

  • Nerwy kontrolujące pęcherz dojrzewają powoli, a wtedy pełny pęcherz może nie obudzić twojego dziecka – zwłaszcza jeśli śpi głęboko.

  • Brak równowagi hormonalnej, gdy dzieci jeszcze nie wytwarzają wystarczającej ilości hormonu ADH, aby zmniejszyć nocne wytwarzanie moczu.

  • Zakażenie dróg moczowych, które mogą zwiastować: częste oddawanie moczu, czerwony lub różowy mocz oraz ból podczas jego oddawania.

  • Obturacyjny bezdech senny, w którym oddychanie dziecka jest przerywane podczas snu — często z powodu zapalenia lub powiększenia migdałków podniebiennych i/lub gardłowych oraz otyłości. Mogą temu towarzyszyć chrapanie i senność w ciągu dnia.

  • Cukrzyca, której pierwszym symptomem może być moczenie u dziecka, które zwykle było w nocy „suche”. Inne oznaki to oddawanie dużych ilości moczu na raz, zwiększone pragnienie, a także zmęczenie i utrata wagi - pomimo dobrego apetytu.

  • Chroniczne zatwardzenie, ponieważ to te same mięśnie kontrolują wydalanie moczu i stolca. Długotrwałe zaparcia upośledzają ich funkcjonowanie.

  • Problem strukturalny w układzie moczowym lub nerwowym, ale te są stosunkowo rzadkie.


Do
pozostałych przyczyn niekontrolowanego oddawania moczu można także zaliczyć:

 

  • lęk i strach,

  • alergie pokarmowe,

  • zaburzenia psychiczne,

  • epilepsję,

  • niepełnosprawność,

  • dziecięce porażenie mózgowe.


Jakie mogą być czynniki ryzyka?

 

Moczenie nocne może dotknąć każdego, ale występuje dwa razy częściej u chłopców niż u dziewcząt. Czynniki związane ze zwiększonym ryzykiem nocnego moczenia to między innymi:

  • stres i niepokój, czyli np. zostanie starszym bratem lub siostrą, rozpoczęcie nowej szkoły lub spanie poza domem,

  • historia w rodzinie, gdy jedno lub oboje rodziców w dzieciństwie także z tym się zmagało,

  • zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD), bo u dzieci z tą dysfunkcją moczenie nocne występuje częściej.


Konsekwencje

 

Te, mogą być  dość dotkliwe dla  każdego malucha, który w nocy moczy swoje prześcieradło. Prowadzą niestety często do poczucia winy i zakłopotania, które mogą powodować niską samoocenę u dziecka. To także utrata okazji do spotkań towarzyskich, takich jak noclegi u kolegów i obozy. Wreszcie efektem mogą być uciążliwe wysypki na pośladkach i okolicach narządów płciowych dziecka — zwłaszcza jeśli dziecko śpi w mokrej bieliźnie. Nie zwlekaj i umów wizytę u pediatry.

 

Dr n. med. Michał Maternik
Specjalista pediatrii, nefrologii i nefrologii dziecięcej pracuje w Klinice Pediatrii, Nefrologii i Nadciśnienia Dzieci i Młodzieży Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego. Nauczyciel akademicki. Prowadzi leczenie dzieci z zaburzeniami mikcji z wykorzystaniem farmakoterapii, uroterapii w tym TENS i biofeedback. Autor wielu publikacji polskich i zagranicznych dotyczących diagnostyki i leczenia moczenia u dzieci i młodzieży. Współautor zaleceń Polskiego Towarzystwa Urologii Dziecięcej i Polskiego Towarzystwa Nefrologii Dziecięcej w zakresie diagnostyki i leczenia dzieci z moczeniem nocnym oraz zaleceń Polskiego Towarzystwa Urologii Dziecięcej i Polskiego Towarzystwa Nefrologii Dziecięcej dotyczących diagnostyki i leczenia dzieci z zaburzeniami oddawania moczu w ciągu dnia. Przedstawiciel International Childrens’ Continence Society w Europie Środkowej.
Porady lekarzy