Moczenie nocne – problem do rozwiązania
Co to jest moczenie nocne?
Moczenie nocne, po chorobach układu oddechowego, jest drugą co do częstości występowania przypadłością u dzieci. Problem ten dotyczy ogromnej grupy dzieci na całym świecie, w Polsce na bezwiedne oddawanie moczu w nocy cierpi ponad 300 tys. dzieci. Choroba ta najczęściej spowodowana jest czynnikami fizjologicznymi, czyli zbyt małą pojemnością pęcherza lub nadmierną produkcją moczu w nocy, a bardzo rzadko czynnikami psychologicznymi jak powszechnie się uważa. Przyczyny nocnego nietrzymania moczu mają charakter medyczny, z kolei nasilenie problemów emocjonalnych wyraźnie wzrasta z czasem trwania moczenia nocnego.
Czym skutkuje nieleczone moczenie nocne?
Dziecko pokonuje różne kamienie milowe swojego rozwoju tj. chodzenie, mówienie tak i kontrole nad czynnościami fizjologicznymi. Uważa się, że w 3-4 roku życia dziecko powinno kontrolować oddawanie moczu w dzień i do końca 5 roku życia w nocy. Jeśli po tym okresie dziecko nie osiąga tej umiejętności, jest to rozpoznawalne jako stan patologiczny i powinno się zasięgnąć porady lekarza. Jeżeli czeka się zbyt długo z pójściem do specjalisty i rozpoczęciem diagnostyki to może dojść do przeoczenia poważnych schorzeń typu choroby nerek czy wady układu moczowego lub np. cukrzycy. W znacznej większości przypadków konsekwencje nieleczenia moczenia nocnego powodują poważne zaburzenia psychiczne. U dzieci tych zauważa się niższą samoocenę, nie mogą uczestniczyć w aktywnościach szkolnych typu wyjazdy na zielone szkoły czy wycieczki, a także cierpią na tym kontakty społeczne np. nocowanie u przyjaciół. W przeprowadzonych wśród dzieci badaniach, zmoczenie się w szkole znalazło się na III miejscu na liście najbardziej dramatycznych wydarzeń w życiu. Z powodu obawy przed zmoczeniem i wstydu z tym związanego dzieci ograniczają kontakty z rówieśnikami. Kolejną konsekwencją zaniechania podjęcia leczenia jest gorsza jakość snu, co wpływa na wyniki w nauce i zdolność uczenia się. Brak właściwego wysypiania się w nocy, może wpływać na ogólną psychosomatyczną kondycję młodego, rozwijającego się organizmu dziecka.
Jak można zmobilizować rodziców do szukania pomocy, kiedy ich dziecko cierpi na tę przypadłość?
Należy przede wszystkim uświadomić rodzicom jakie są negatywne skutki nieleczenia moczenia nocnego i jakie to niesie za sobą konsekwencje. Nie do przecenienia jest również fakt, że wpływa to negatywnie na życie całej rodziny. Bezwiedne oddawanie moczu w nocy to problem nie tylko dziecka, dotyka on całą rodzinę. Rodzice są zestresowani, przemęczeni, niewyspani, bo nocne moczenia dziecka to dodatkowe obowiązki w domu. Nie bez znaczenia jest też aspekt ekonomiczny - dodatkowe prania, pieluchy, wymiany materacy, to wszystko obciąża budżet rodzinny. Wszystkiemu temu można zaradzić podejmując w odpowiednim czasie diagnostykę i leczenie. Mylne jest przekonanie wielu rodziców, że dziecko „z tego wyrośnie”. Ważny jest fakt, że jeśli jeden z rodziców dziecka się moczył, to takie dziecko jest obciążone moczeniem nocnym w 37%, a jeśli oboje rodziców mieli taką przypadłość, to prawdopodobieństwo wzrasta aż do 75%. Dlatego rodzice powinni przypomnieć sobie, jak czuli się w tym czasie, gdyż to z pewnością zmobilizuje ich do zajęcia się tym problemem.
Jak rodzic może wesprzeć dziecko, które cierpi na moczenie nocne?
Kluczowa jest postawa wspierająca. Nie może być mowy o karaniu czy negatywnym stosunku wobec takiego dziecka. To jest tak, jakby karać za każdą inną chorobę, a przecież moczenie nocne jest niezależne od dziecka. Choroba ta nie wynika z lenistwa czy złej woli dziecka. Żadne dziecko nie chce moczyć się w nocy i rodzic powinien szukać pomocy specjalisty, aby ten problem rozwiązać. Zadaniem rodziców jest okazywanie miłości, dowartościowywanie, motywowanie oraz przedstawienie sposobów rozwiązania trudności np. poprzez bajki terapeutyczne. Rodzic powinien dawać poczucie bezpieczeństwa i pokazać, że dziecko nie jest z tym problemem samo. Wyrozumiały i wspomagający rodzic to sedno sukcesu terapeutycznego.